Bảo hiểm xã hội - Trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội

Quang cảnh phiên họp của Quốc hội.

Phát biểu ý kiến, các Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đều đánh giá cao công tác thực hiện chính sách BHXH, BHYT của Chính phủ, các bộ liên quan và ngành BHXH Việt Nam trong thời gian qua. Các kết quả đạt được đã góp phần khẳng định tính nhân văn, ưu việt của các chính sách BHXH, là trụ cột của hệ thống an sinh xã hội. Đặc biệt, trong tình hình dịch bệnh, chính sách BHXH, BHYT càng phát huy vai trò to lớn giúp người dân, người lao động, người sử dụng lao động vượt qua khó khăn, phục hồi sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, các đại biểu cũng kiến nghị nhiều giải pháp để nâng cao hiệu quả thực hiện các chính sách BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), BHYT trong thời gian tới.

BHXH, BHYT có ý nghĩa vô cùng quan trọng, là trụ cột an sinh xã hội của nước ta, là lưới an sinh cơ bản trong đảm bảo quyền công dân, đặc biệt khi đại dịch Covid-19 xảy ra càng thấy rõ vai trò giảm thiểu rủi ro thông qua BHXH, BHYT. Trong những năm qua, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, các bộ ngành, nhất là ngành BHXH Việt Nam, các chính sách BHXH, BHYT đã được thực hiện tốt trên phạm vi cả nước, góp phần đảm bảo an sinh xã hội. Đó là khẳng định của ĐBQH tỉnh Quảng Nam Lê Văn Dũng.

Báo cáo cho thấy, số người tham gia BHXH là gần 16,2 triệu người, chiếm khoảng 33,5% so với lực lượng lao động trong độ tuổi, (tăng gần 400.000 người (2,54%) so với năm 2019. Đặc biệt, số người tham gia BHXH tự nguyện có sự tăng trưởng vượt bậc, đạt 1,12 triệu người, tăng hơn 2 lần so với năm 2019.

Tuy nhiên, theo ĐBQH tỉnh Hải Dương Nguyễn Ngọc Sơn, vấn đề đáng quan tâm là số người hưởng BHXH một lần tăng cao, ảnh hưởng rất lớn đến tính bền vững phát triển BHXH. Qua báo cáo năm 2020, có 860.741 người hưởng BHXH một lần - tăng 53.652 người so với năm 2019. Việc người lao động lựa chọn hưởng chế độ BHXH một lần không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi mà còn ảnh hưởng đến mục tiêu, nỗ lực và quyết tâm chính trị của Đảng, Nhà nước nhằm thực hiện quyền được đảm bảo an sinh xã hội của người dân như Hiến pháp đã quy định.

ĐBQH tỉnh Hà Nam Trần Thị Hiền cho rằng, việc Quốc hội đưa vào chương trình kỳ họp các nội dung về tình hình thực hiện chính sách BHXH, BHYT và tình hình quản lý các quỹ là dịp tốt để nhân dân hiểu rõ về những trụ cột của hệ thống an sinh xã hội. Quá trình thực hiện chế độ và vận hành quản lý chính sách BHXH, BHYT tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực trong tất cả các nhiệm vụ về phát triển đối tượng, chi trả chế độ, quản lý và sử dụng các quỹ bảo đảm an toàn, cân đối thu chi, nhất là tính độc lập của quỹ.

Ý kiến phát biểu của ĐBQH các tỉnh Đắk Nông, Đồng Tháp, Kiên Giang đều đánh giá cao sự quyết tâm, nỗ lực của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, chính quyền địa phương các cấp trong công tác chăm lo sức khoẻ cho người dân. BHXH, BHYT là hai chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội. Việc đảm bảo an toàn và tăng trưởng bền vững quỹ BHXH, BHYT thời gian qua được Chính phủ và nhất là ngành BHXH Việt Nam đặc biệt quan tâm với nhiều nỗ lực lớn, đạt được những kết quả tích cực trong việc cải cách thủ tục hành chính (TTHC) và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) để thực hiện, quản lý BHXH, BHTN, BHYT. Đến nay, tất cả các TTHC trong thực hiện các chính sách BHXH, BHTN, BHYT đều đã đạt mức độ 4 về cung cấp dịch vụ công. Cơ quan BHXH đã thực hiện kết nối và cung cấp các dịch vụ công trên Cổng dịch vụ công Quốc gia; đồng thời triển khai cơ sở dữ liệu chuyên ngành; đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, khai thác phân tích dữ liệu, cảnh báo các dấu hiệu lạm dụng, trục lợi…

Mặc dù BHXH nước ta còn non trẻ (bắt đầu từ năm 1995), đến nay đã có bước phát triển tương đối nhanh, phù hợp với thực tiễn Việt Nam và cơ bản đáp ứng, phù hợp với thông lệ quốc tế. Việt Nam đã triển khai 8/9 loại hình BHXH, quỹ BHXH đã trở thành quỹ tài chính Nhà nước có quy mô lớn nhất.

BHXH thực sự đã từng bước trở thành trụ cột của lưới an sinh xã hội, đã góp phần nâng cao khả năng chống chịu, phòng ngừa và khắc phục rủi ro cho người lao động trong quá trình tham gia lao động - Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung khẳng định.