Là một tỉnh ven biển thuộc đồng bằng sông Cửu Long, Sóc Trăng có 8 huyện, 2 thị xã và 1 thành phố với 109 xã, phường, thị trấn, trong đó 85 xã thuộc vùng khó khăn và 14 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển, có 11 xã đảo. Trong số hơn 1,3 triệu người với 323.353 hộ, 20 dân tộc, đồng bào DTTS chiếm 35,87% dân số của tỉnh, chủ yếu là dân tộc Khmer chiếm 30,8%, Hoa chiếm 5,03%. Tổng số hộ nghèo của tỉnh đến cuối năm 2017 là 38.304 hộ, chiếm tỷ lệ 11,85%, trong đó số hộ nghèo người DTTS 19.018 hộ, chiếm tỷ lệ 49,65% tổng số hộ nghèo.
Sóc Trăng là tỉnh nghèo, có điểm xuất phát thấp, lao động chủ yếu là phổ thông, năng suất lao động thấp. Đời sống của một bộ phận nhân dân còn nhiều khó khăn nhất là đồng bào DTTS ở vùng sâu, vùng xa. Trình độ sản xuất nông nghiệp của người dân khu vực nông thôn và đồng bào DTTS còn lạc hậu, khoảng cách giàu - nghèo giữa thành thị và nông thôn, giữa đồng bào kinh và đồng bào DTTS ngày càng tăng; một bộ phận không nhỏ người nghèo chưa được tiếp cận đầy đủ các dịch vụ xã hội cơ bản. Tỷ lệ hộ nghèo ở vùng đông đồng bào DTTS còn cao, kết quả giảm nghèo chưa thực sự bền vững, làm ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội và ổn định chính trị của tỉnh.
Hiện nay, tại tỉnh Sóc Trăng NHCSXH đang triển khai 14 chương trình tín dụng chính sách, trong đó có 12 chương trình có đối tượng là hộ đồng bào DTTS được thụ hưởng và 2 chính sách tín dụng dành riêng cho hộ đồng bào DTTS là cho vay vốn đối với hộ đồng bào DTTS theo Quyết định số 54/2012/QĐ-TTg (trước là Quyết định số 32/2007/QĐ-TTg); Quyết định số 29/2013/QĐ-TTg (trước là Quyết định số 74/2008/QĐ-TTg) của Thủ tướng Chính phủ.
Qua hơn 10 năm thực hiện (từ 2007 đến nay), doanh số cho vay đạt 5.972 tỷ đồng, với 444.084 lượt hộ vay, trong đó doanh số cho vay hộ đồng bào DTTS 1.793,4 tỷ đồng, với 150.561 lượt hộ vay. Tổng dư nợ các chương trình tín dụng đến 30/6/2018 đạt 3.207 tỷ đồng, tăng 2.733,5 tỷ đồng so năm 2007, tăng gấp 5,9 lần; tỷ lệ tăng bình quân hằng năm là 54%, với 156.638 hộ dư nợ. Riêng hộ đồng bào DTTS được thụ hưởng hầu hết các chương trình tín dụng tại NHCSXH, cụ thể có 52.648 khách hàng là hộ đồng bào DTTS đang còn dư nợ, chiếm 33,6% số hộ dư nợ tại NHCSXH, với dư nợ là 1.022,3 tỷ đồng, chiếm 31,9% tổng dư nợ, dư nợ bình quân hộ DTTS đạt 19 triệu đồng/hộ.
Công tác giảm nghèo nhanh và bền vững, cải thiện đời sống của người dân trong vùng đồng bào DTTS trong hơn 10 năm qua luôn được các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương quan tâm chỉ đạo, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu trong chiến lượt phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Thể hiện bằng các chỉ tiêu giảm nghèo được đưa vào Nghị quyết của Tỉnh ủy, HĐND, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của UBND tỉnh. Trong các chương trình giảm nghèo bền vững, vốn tín dụng chính sách xã hội là một trong những kênh quan trọng, đã góp phần mang lại hiệu quả thiết thực, từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các dân tộc trên địa bàn, tạo điều kiện cho các vùng đặc biệt khó khăn thoát khỏi tình trạng nghèo nàn, lạc hậu, chậm phát triển, sớm hòa nhập vào sự phát triển chung của đất nước.
Trong những năm qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo NHCSXH tỉnh chủ động tham mưu Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh trong việc triển khai cho vay các chương trình tín dụng chính sách trên địa bàn, tập trung huy động nguồn vốn, tranh thủ nguồn vốn Trung ương, nguồn vốn ngân sách địa phương để mở rộng cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách khác, ưu tiên nguồn vốn cho các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao, vùng đồng bào DTTS, có những hộ DTTS vay vốn từ 2 đến 3 chương trình tín dụng chính sách, đã giúp giải quyết những vấn đề căn bản thiết yếu của cuộc sống trong vùng đồng bào DTTS như nhà ở, nước sạch và công trình vệ sinh, chí phí học tập, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống. Quy mô tăng trưởng vốn cho hộ đồng bào DTTS số gấp 6,1 lần so với cuối năm 2007, bình quân mỗi năm tăng 26,3%.
Ngoài việc thụ hưởng các chương trình tín dụng như cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, cho vay hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở… đồng bào DTTS còn được thụ hưởng các chương trình tín dụng chính sách dành riêng cho hộ DTTS, số hộ DTTS có dư nợ tại NHCSXH, chiếm 45,4% số hộ DTTS trên địa bàn tỉnh, đã đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn, đảm bảo cho hộ nghèo là đồng bào DTTS giảm nghèo bền vững. Vốn vay của NHCSXH được hỗ trợ để phát triển SXKD, tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập, từng bước cải thiện cuộc sống, góp phần quan trọng vào mục tiêu giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới tại địa phương. Cụ thể giai đoạn 2011 - 2015 tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh giảm từ 24,31% còn 8,88% (trong đó: tỷ lệ hộ nghèo là DTTS giảm từ 36,46% còn 13,6%); giai đoạn 2016 - 2017 giảm từ 17,89% xuống còn 11,85% (tỷ lệ hộ nghèo là DTTS giảm từ 24,52% còn 16,39%), góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân hằng năm của tỉnh từ 3% đến 4%.
Cụ thể, qua hơn 10 năm (từ 2007 đến nay), vốn tín dụng chính sách đã góp phần giúp cho hơn 150 ngàn hộ đồng bào DTTS phát triển sản xuất, nâng cao đời sống và thoát nghèo, trong đó: có trên 63 ngàn hộ thoát nghèo; thu hút và tạo việc làm cho 2.719 lao động, trong đó có 269 lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài; giúp trên 4.162 HSSV có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập;xây dựng 14.638 căn nhà cho hộ nghèo; xây dựng 19.664 công trình nước sạch, vệ sinh ở vùng sâu, vùng xa vùng đặc biệt khó khăn… góp phần thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới trên địa bàn. Qua đây, thấy được hiệu quả kinh tế - xã hội mang đến cho đồng bào hết sức tích cực.
Thông qua những Đoàn kiểm tra, giám sát của HĐND, các cấp, các ngành tiếp xúc cử tri, hộ đồng bào dân tộc, đặc biệt hộ dân tộc nghèo, người già cả neo đơn đã gửi lời cảm ơn đến Đảng và Nhà nước, NHCSXH đã cho họ chỗ ở, nước sạch, con em được đi học đến nơi đến chốn và có vốn để sản xuất phát triển kinh tế hộ gia đình.
Nguồn vốn tín dụng chính sách đã đến với 100% các khóm, ấp trong tỉnh, đã tác động toàn diện đến mọi mặt của đời sống người DTTS, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS, vùng đặc biệt khó khăn; hệ thống chính trị ngày càng được củng cố; khối đại đoàn kết toàn dân tộc không ngừng được tăng cao, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc ngày càng được cải thiện.
“Vốn vay không những giúp người DTTS làm quen với việc vay vốn SXKD mà còn giúp họ chuyển biến về nhận thức, giúp đồng bào DTTS tự tin, tiếp cận cách thức sản xuất hàng hóa, phát huy sự chủ động, sáng tạo để vươn lên, cải thiện và ổn định cuộc sống, góp phần đẩy lùi tình trạng tín dụng đen ở nông thôn”, ông Lý Bình Cang - Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Sóc Trăng chia sẻ.
Tổng Giám đốc Dương Quyết Thắng đã bày tỏ vui mừng khi được chứng kiến những sự thay đổi của nhiều hộ gia đình DTTS vay vốn chính sách, qua đó không những phát triển kinh tế gia đình mà còn thay đổi nhận thức về tổ chức cuộc sống.
Trước những khó khăn mà cán bộ NHCSXH và hội, đoàn thể nhận ủy thác đang gặp phải trong quá trình chuyển vốn đến tay bà con DTTS, Tổng Giám đốc Dương Quyết Thắng chia sẻ: “Trách nhiệm của chúng ta là tiếp tục kiên trì vận động bà con, hỗ trợ xây dựng mô hình và nhân rộng điển hình để tạo động lực, kích thích bà con mạnh dạn vay vốn làm ăn. Một khi bà con còn nghèo, địa phương còn hộ nghèo thì chúng ta vẫn phải có trách nhiệm nỗ lực cùng bà con tìm ra giải pháp thoát nghèo”. Tổng Giám đốc cho biết, thời gian tới sẽ quan tâm ưu tiên dành vốn đáp ứng nhu cầu SXKD của các hộ DTTS ở Sóc Trăng, tập trung nguồn lực nâng cao chất lượng tín dụng chính sách tại địa phương.
Đồng chí Huỳnh Văn Sum - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Sóc Trăng cho biết, thời gian tới địa phương tiếp tục thực hiện tốt Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban Bí thư và ưu tiên bố trí ngân sách để chuyển qua NHCSXH cho bà con DTTS vay vốn, nghiên cứu xây dựng Quỹ khuyến nông, hỗ trợ KHKT dành riêng cho đồng bào DTTS để chủ động kết hợp với hoạt động hỗ trợ vốn tín dụng chính sách xã hội, nhằm phát huy tối đa hiệu quả của nguồn vốn cho vay.
Cùng ngày, Đoàn khảo sát đã tới thăm xã Tài Văn - xã thuộc diện đặc biệt khó khăn thuộc huyện Trần Đề (Sóc Trăng). Tính đến thời điểm hiện tại trong tổng số dư nợ 43 tỷ đồng trên địa bàn toàn xã thì tổng số các chương trình tín dụng chính sách dành riêng cho hộ đồng bào DTTS đang triển khai trên địa bàn bao gồm có 12 chương trình, tổng dư nợ là 27.733 triệu đồng, tổng số hộ là 1.329 hộ. Tất cả các chương trình thuộc nguồn vốn tín dụng chính sách trong giai đoạn từ năm 2010 đến nay đã mang lại hiệu quả thiết thực đối với công cuộc giảm nghèo, giải quyết việc làm và bảo đảm an sinh xã hội trên địa bàn xã Tài Văn.
Đến thăm các hộ gia đình vay vốn chính sách, Tổng Giám đốc Dương Quyết Thắng bày tỏ vui mừng khi thấy, từ các chương trình chính sách tín dụng đã được triển khai trên địa bàn xã, đã xuất hiện nhiều gương điển hình tiên tiến, nhiều mô hình làm ăn hiệu quả mang tính thế mạnh của địa phương luôn được nhân rộng và phát huy. Cụ thể là trong chương trình cho vay HSSV thì có em Thạch Thanh Huỳnh ở ấp Chắc Tưng hiện đang là Bác sỹ công tác tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Sóc Trăng, em Danh Kim Hải là kỹ sư đang công tác tại Hợp tác xã nông nghiệp Evergrowth, em Tăng Thị Phương Hà là giáo viên trường Tiểu học Tài Văn 1 và nhiều trường hợp khác. Trong chương trình cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, điển hình như hộ Lâm Thị Sầm Bạch ở ấp Chắc Tưng đã nỗ lực nhân đàn bò từ 1 - 2 con lúc đầu, giờ đã có tới 8 con. Từ chương trình cho vay theo Quyết định 167; 33 có 309 hộ có nhà ở ổn định. Từ chương trình cho vay hộ gia đình sản xuất kinh doanh tại vùng khó khăn, giải quyết việc làm, hộ bà Lâm Thị Hồng Mai ở ấp Bưng Chông đang buôn bán và kinh doanh nhỏ mang lại lợi nhuận ổn định…
Ngay trong buổi làm việc tại UBND xã Tài Văn, trước nhu cầu của bà con về việc tăng vốn và hiệu quả thiết thực của tín dụng chính sách tại địa phương, Tổng Giám đốc Dương Quyết Thắng đã quyết định bổ sung 5 tỷ đồng vốn cho xã Tài Văn ngay trong năm nay để đáp ứng nhu cầu về vốn SXKD cho các hộ gia đình.
Nhân dịp Kỷ niệm 71 năm ngày TBLS 27/7, Đoàn công tác của NHCSXH cũng đã tặng quà cho 58 thương, bệnh binh, gia đình chính sách trên địa bàn xã Tài Văn, huyện Trần Đề (Sóc Trăng).
Việt Anh (Việt Hải theo http://vbsp.org.vn)