Xe máy cũ, đã quá hạn sử dụng từ lâu vẫn lưu thông trên đường tạo ra nhiều tiềm ẩn mất an toàn giao thông
Hà Nội hiện có hơn 5,7 triệu xe máy (trong đó, có khoảng 2,5 triệu xe máy cũ đăng ký trước năm 2000) và trên 730 nghìn ô tô, chưa tính nhiều phương tiện từ ngoại tỉnh thường xuyên tham gia giao thông trên địa bàn. Khí thải từ các phương tiện đặc biệt là phương tiện cũ nát bao gồm các dạng hạt bụi lơ lửng, khí ô xít các bon (CO), hiđrô các bon (HC), các dạng ô-xít nitơ (NOx) và các chất khác gia tăng theo thời gian và ngày càng vượt quá giới hạn cho phép. Các chất ô nhiễm này trong nhiều năm qua đã ảnh hưởng tới chất lượng môi trường không khí đô thị, đồng thời là nguyên nhân gây ảnh hưởng trực tiếp tới sức khoẻ của cộng đồng dân cư trên địa bàn Hà Nội.
Nhằm đánh giá hiện trạng phát thải của xe mô tô, xe gắn máy cũ đang lưu hành trên địa bàn thành phố, thực thi các giải pháp cải thiện chất lượng không khí và quản lý giao thông hiệu quả, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức chương trình “Thí điểm đo kiểm khí thải xe mô tô, xe gắn máy cũ đang lưu hành trên địa bàn thành phố" từ 12/11 đến 30/11/2021.
Chương trình bao gồm 4 hoạt động: Đo kiểm khí thải, thí điểm tiếp nhận xe mô tô, xe gắn máy cũ mà người dân thải bỏ và hỗ trợ chuyển đổi sang xe máy mới, khảo sát ý kiến người dân về tác động của chính sách kiểm soát khí thải xe máy. Dự kiến, chương trình sẽ kiểm tra khí thải cho khoảng 5.000 xe máy cũ trên địa bàn thành phố.
Theo đó, các xe máy cũ đăng ký lần đầu trước năm 2002, thuộc các hãng xe của Hiệp hội Các nhà Sản xuất xe máy Việt Nam - VAMM (gồm: Honda, Yamaha, Suzuki, Piaggio, SYM), nếu không đạt yêu cầu về khí thải, người dân có thể tự nguyện chuyển đổi sang phương tiện mới và được ban tổ chức hỗ trợ kinh phí đến 4 triệu đồng. Điều kiện được hỗ trợ chuyển đổi xe máy cũ thải bỏ, gồm: Xe máy chính chủ; chủ phương tiện có hộ khẩu ở Hà Nội; xe phải thuộc 1 trong 5 hãng xe là Honda, Yamaha, Suzuki, Piaggio, SYM, đăng ký lần đầu trước năm 2002. Xe phải có đầy đủ các bộ phận khung xe, động cơ, bình nhiên liệu, tay nắm, bánh xe, giảm xóc, ống xả.
Đối với xe máy cũ từ 5 năm trở lên (trước năm 2017) thuộc các 5 hãng xe, người dân vẫn có thể đến các điểm kiểm tra khí thải để được đo kiểm miễn phí và được tặng dầu nhớt. Trường hợp xe không đạt chuẩn khí thải sẽ được hỗ trợ một phần chi phí bảo dưỡng tối đa không quá 200.000 đồng/xe để sửa chữa các bộ phận liên quan đến khí thải.
Theo UBND TP. Hà Nội, chương trình trên có mục tiêu cụ thể đối với cộng đồng là tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích của việc kiểm soát khí thải xe mô tô, xe máy và thu hồi xe máy cũ; bước đầu hình thành thói quen về bảo dưỡng, kiểm định khí thải xe máy định kỳ; thải bỏ xe máy cũ không đảm bảo an toàn kỹ thuật và môi trường...