Báo cáo tại Đại hội cho thấy, ngành cơ khí đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, không ít doanh nghiệp đang phải vật lộn để tồn tại. Tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19 toàn cầu không chỉ trực tiếp gây nhiều khó khăn, thiệt hại cho doanh nghiệp mà còn thu hẹp thị trường, giảm sức tiêu thụ, làm tăng giá nguyên vật liệu và đứt gãy chuỗi cung ứng. Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, xung đột quân sự Nga-Ukraine kéo dài làm tăng hơn các khó khăn cho doanh nghiệp. Thời gian gần đây, các dự án quy mô lớn ngành cơ khí đang chững lại nên nhiều doanh nghiệp thuộc hiệp hội vẫn tiếp tục thiếu việc làm, không có tích lũy để đầu tư đổi mới công nghệ, tăng thêm năng lực cạnh tranh.
Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải phát biểu tại Đại hội.
Phát biểu ý kiến tại Đại hội, Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh, cơ khí là một trong những ngành công nghiệp có lịch sử lâu đời, được Đảng và Nhà nước xác định là ngành công nghiệp mang tính nền tảng, đóng vai trò là động lực dẫn dắt tăng trưởng của nền kinh tế.
Thời gian qua, Bộ Công thương với vai trò cơ quan đầu mối của Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với ngành cơ khí đã tham mưu để Chính phủ ban hành nhiều chính sách, chiến lược quan trọng để phát triển ngành. Bộ Công thương cũng đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp hỗ trợ sản xuất, kinh doanh trong nước, đa dạng hóa nguồn cung, tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường, cũng như phối hợp các bộ, ngành, địa phương hỗ trợ doanh nghiệp ứng phó với các rào cản thương mại, biện pháp phòng vệ thương mại nhằm phát triển ngành cơ khí trong nước.
Để tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của ngành, Bộ Công thương đề nghị VAMI tăng cường hơn nữa công tác phối hợp với Bộ Công thương nói riêng, các bộ, ngành, địa phương và Chính phủ nói chung trong việc xây dựng, hoàn thiện các chiến lược, chính sách quan trọng để phát triển ngành. Trong đó, có việc sửa đổi, bổ sung Chiến lược phát triển ngành cơ khí Việt Nam; các chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư về thuế, đất đai, tín dụng cho doanh nghiệp cơ khí; các chính sách phát triển thị trường, nội địa hóa ngành. Đặc biệt là việc nghiên cứu xây dựng luật về phát triển các ngành công nghiệp trọng điểm, công nghiệp nền tảng, trong đó có ngành cơ khí, tạo cơ sở pháp lý bền vững, thống nhất cho việc phát triển ngành.
Theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, VAMI cần phối hợp xây dựng cơ chế phát triển, kết nối, thu hút nhân lực chất lượng cao cho ngành cơ khí; đẩy mạnh hợp tác giữa doanh nghiệp trong ngành, giữa cơ sở đào tạo nghề với doanh nghiệp gắn với nhu cầu thực tiễn. Tiếp tục củng cố, tăng cường việc kết nối thông tin giữa các doanh nghiệp trong ngành nhằm tránh đầu tư chồng chéo, không hợp lý, cạnh tranh không lành mạnh, tạo chuyên môn hóa trong sản xuất để nâng cao năng lực sản xuất và cạnh tranh.
Dự báo thời gian tới ngành cơ khí vẫn chưa thoát khỏi các khó khăn, Chủ tịch VAMI nhiệm kỳ IV Đào Phan Long cho rằng, cần phải tìm được cơ hội để phát triển ngành cơ khí.
Nhiêm kỳ tới, VAMI định hướng sẽ tiếp tục làm việc với Bộ Công thương để đề xuất điều chỉnh chiến lược phát triển cơ khí phù hợp giai đoạn mới; xây dựng các sản phẩm cơ khí chủ lực; đề xuất các cơ chế, chính sách để ngành cơ khí có thể cung cấp dịch vụ tư vấn thiết kế, quản lý dự án cũng như cung cấp máy móc thiết bị cho các dự án trọng điểm quốc gia.
Hiệp hội sẽ tăng cường kết nối các doanh nghiệp thành viên để phản ánh tốt nhất yêu cầu về cơ chế, chính sách; đồng thời tiếp tục làm việc với các bộ, ngành, địa phương về tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp kịp thời.
Đặc biệt, Hiệp hội sẽ tập trung lộ trình nội địa hóa các sản phẩm mà đất nước có nhu cầu thị trường lớn trong giai đoạn tới như điện gió, điện khí, giao thông đường sắt, nhà ga hàng không, cảng biển, máy nông nghiệp,… Trên cơ sở đó giúp các doanh nghiệp nâng cao năng lực, làm chủ thị trường nội địa, tạo đà cho xuất khẩu.
Ông Đào Phan Long tặng hoa chúc mừng tân Chủ tịch VAMI Nguyễn Chỉ Sáng (người đứng bên phải).
Tại Đại hội lần này, ông Nguyễn Chỉ Sáng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VAMI nhiệm kỳ IV được bầu làm Chủ tịch VAMI nhiệm kỳ 2023-2028.